بودجه‌ریزی سالانه در سایر کشورها

سند بودجه سالانه برای بسیاری از کشورها، تنها سند حساب‌وکتاب هزینه‌ها و درآمدهای سالانه برای یک کشور است اما برای تعدادی دیگر، سندی راهبردی برای برنامه‌ریزی در دوره کوتاه‌مدت در جهت پیشبرد اهداف اقتصادی و سیاسی در آن کشور محسوب می‌شود. قوانین در نظر گرفته‌ شده برای تدوین و تصویب بودجه‌های سالانه، قوه‌ای که باید مسئول اجرای این هدف باشد و نوع اجرای لایحه بودجه در هر نظام سیاسی می‌تواند نشان دهد که بودجه‌ها چه نقش مهمی در پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی آن کشور دارند. در بسیاری از کشورها، این مجلس یا نهاد قانون‌گذار است که وظیفه تدوین و تصویب قانون بودجه را برعهده دارد اما در بسیاری دیگر از کشورهای جهان نیز این دولت است که با همکاری سایر دستگاه‌ها دست به تدوین و تصویب لایحه بودجه می‌زند و در برخی موارد نمایندگان مردم حق اعمال اصلاحات در ردیف‌های بودجه‌ای را نیز ندارند.

از منظر میزان مشارکت مردم و نمایندگانشان در تدوین بودجه‌های سالانه و ایجاد اصلاحات مدنظر در لایحه‌ای که دولت عرضه می‌کند، ایران یکی از کشورهایی است که در این زمینه جلودار بوده و می‌تواند الگویی مناسب در جهت تعریف رابطه دولت و ملت در تدوین سیاست‌های کلان اقتصادی باشد. ساختار سیاسی در هر کشوری نشان‌دهنده نوع رابطه دولت و مردم در انواع مسائل کشوری و منطقه‌ای است. در این ‌بین به نظر می‌رسد در کشورهایی که دارای سیستم فدرالی بوده یا دولت متمرکز اصلی بخشی از اختیارات بودجه‌ای و قانون‌گذاری خود را به مجالس محلی و دولت‌های محلی ارائه کرده است، میزان درگیر شدن نمایندگان و دولت با بودجه‌های سالانه نیز کمتر می‌شود و لایحه بودجه به‌جای تدوین ردیف بودجه‌های جزئی برای هر اقدامی -از تعیین میزان مالیات‌ها گرفته تا هزینه‌ها برای راه‌سازی و مصارف عمرانی منطقه‌ای و محلی– وقت خود را صرف سیاست‌گذاری عمومی برای دولت در جهت رسیدن به اهداف بلندمدت و کوتاه‌مدت می‌کنند. نگاهی به سیستم بودجه‌ریزی در سایر کشورها و به خصوص کشورهای توسعه‌یافته از نظر اقتصادی، می‌تواند بسیار مفید باشد. در زیر به نمونه‌ای از این کشورها اشاره‌ شده است.

۱۳۹۶-۱۱-۰۷ ۱۵:۴۸

آمریکا و طولانی‌ترین روند بررسی بودجه در دنیا

کنگره در تخصیص بودجه یا نظارت بر آن به حدی جدّی و قطعی است که کنگره در اصلاح بودجه پیشنهادی دولت با هیچ محدودیتی روبه‌رو نیست و می‌تواند هر میزان هزینه و درآمد را که بخواهد، جابه‌جا کرده یا به‌کل تغییر داده و حذف کند.
۱۳۹۶-۱۱-۰۸ ۱۷:۱۸

بودجۀ شفاف و در عین‌ حال مخفیانۀ ژاپن!
۱۳۹۶-۱۱-۰۹ ۱۹:۳۰

بودجه‌ریزی به سبک ناپلئون
۱۳۹۶-۱۱-۰۹ ۱۹:۳۸

جامع‌ترین قوانین بودجه‌ای در سرزمین ژرمن‌ها
۱۳۹۶-۱۱-۰۹ ۱۹:۴۶

هزارتوی بودجه‌ای انگلستان
۱۳۹۶-۱۱-۰۹ ۱۹:۵۴

کانادا و دردسر مازاد بودجه!
۱۳۹۶-۱۱-۰۹ ۱۹:۵۸

بودجۀ نیوزیلند و معضلی به نام سازمان‌های سلطنتی